Correlatie Zonneschijn en Temperatuur

Als we dan toch de stralingsdata van zonneschijn hebben verzameld uit de database van het KNMI, dan is het ook wel leuk om de correlatie met de temperatuur te bekijken. Om te begrijpen waar we eigenlijk naar kijken, moeten we eerst even naar het gemiddelde verloop van beide grootheden over het jaar kijken.

In bovenstaande grafiek zie je in geel de gemiddelde straling per dag (linker as), en in rood de gemiddelde temperatuur (rechter as). Dus in februari ontvangt De Bilt zo’n 45 J/cm2 gemiddeld per dag, en in juni bijna 180J/cm2. De luchttemperatuur ijlt bij ons na op de straling in verband met ons gematigde zee klimaat, waardoor de rode curve met de temperatuur verdeling naar rechts verschoven ligt.

Als je vervolgens kijkt naar de correlatie tussen straling en temperatuur zonder het naijlen te corrigeren, dan is er voor elke stralingswaarde twee keer een relatie met de temperatuur; in het voorjaar en in het najaar. Als je dat in een grafiek zet krijg je een ovaaltje zoals hier is weergegeven:

Dat is leuk, maar niet bijster interessant, dus moeten we datzelfde eens proberen voor meer waarden. Voor elke dag van het jaar krijgen we 365 waarden, hier met het gemiddelde over de jaren 1959 t/m 2014.

En dat is ineens wel interessant. Want naast de normaal te verwachten variantie, zitten er een paar intrigerende afwijkingen in. Dit kan uiteraard een gevolg zijn van fouten in de data, of de manier waarop ik het verwerkt heb. Maar het kan bijvoorbeeld ook een specifiek geologisch of klimatologisch effect zijn van draaiing van de aarde en de breedtegraad van de directe zon.

Afwijkende elementen zijn hier met blauwe pijlen weergegeven. Met name de grote cluster aan de onderkant van de ovaal lijkt een graad of twee omhoog te moeten voor een mooie aansluiting. Waarom die verzakking er zit weet ik niet. Nogmaals, het kan een fout zijn in de data of verwerking, maar het kan dus ook een interessant geografisch effect zijn. Ideeën hieromtrent zijn welkom.

update 14/05, 
Zie hier voor een correctie van naijl effect

update 13/05, 
In een allereerste versie overigens ook nog geprobeerd om alle data punten in een grafiek weer te geven maar dat kon mijn sterk verouderde laptopje niet aan. Daar kwam nog wel een interessante cluster coördinaten uit voordat alles vastliep. (Gespiegelde assen). Te zien is een duidelijke lineaire afname van temperatuurspreiding bij stijgende straling.